1. Doanh số tăng, nhưng thương hiệu thì biến mất
Trong vài năm qua, hàng loạt doanh nghiệp Việt Nam lao vào cuộc đua thương mại điện tử với niềm tin mãnh liệt rằng: “Càng nhiều đơn – càng phát triển mạnh”. Nhưng giữa những con số doanh thu tăng đều mỗi tháng, có một thứ đang âm thầm biến mất: bản sắc thương hiệu.
Người tiêu dùng nhớ tên sàn, chứ không nhớ shop. Họ thuộc lòng Shopee, Lazada, Tiki – nhưng không thể nhắc lại tên thương hiệu đã bán cho họ chiếc quần jeans vừa mặc hôm qua. Khi sản phẩm được tiêu thụ thông qua một nền tảng trung gian không cho phép bạn giữ lại khách hàng, bạn không thực sự phát triển thương hiệu – bạn chỉ đang là một mắt xích trong guồng máy vận hành của người khác.
2. Bẫy “hỗ trợ” và ảo tưởng về tăng trưởng
Hàng Việt Nam hiện đang nhận được khá nhiều khẩu hiệu “tiếp sức” từ các nền tảng TMĐT lớn – vốn phần nhiều thuộc sở hữu hoặc chịu ảnh hưởng từ Trung Quốc. Những chiến dịch như “đưa nông sản Việt lên sàn”, “ưu đãi nhà bán nội địa” nghe rất hấp dẫn. Nhưng cái giá thật sự mà nhà bán phải trả thường bị giấu sau những con số đẹp:
-
Chiết khấu cao (15–30%), nhiều loại phí ngầm (vận hành, marketing, khuyến mãi bắt buộc).
-
Không giữ được dữ liệu khách hàng, không remarketing, không xây dựng tệp thân thiết.
-
Phải bán giá thấp, chạy sale liên tục, ép lợi nhuận xuống mức gần như hòa vốn hoặc lỗ nhẹ.
Bạn có doanh thu 1 tỷ đồng một tháng, nhưng sau tất cả các khoản chi phí và phí sàn, lãi ròng còn lại chỉ vài phần trăm. Và tháng sau, bạn vẫn phải chạy lại từ đầu – vì khách hàng không hề thuộc về bạn.
3. Cái giá của sự lệ thuộc – không chỉ là tiền
Nếu một ngày sàn TMĐT thay đổi thuật toán hiển thị, tăng phí dịch vụ, hoặc ưu tiên hàng Trung Quốc nhiều hơn (điều đã và đang diễn ra), doanh nghiệp của bạn sẽ ra sao?
-
Mất hiển thị – mất khách hàng.
-
Không có website riêng – không còn kênh để duy trì bán hàng.
-
Không kiểm soát kênh phân phối – bị đẩy vào thế bị động hoàn toàn.
Cái giá lớn nhất không nằm ở doanh thu bị giảm, mà là mất quyền tự quyết.
4. Cần thay đổi tư duy: từ bán hàng sang xây thương hiệu
Thời điểm này, điều quan trọng không phải là bạn có bán được nhiều hàng hay không – mà là bạn có đang tự kiểm soát hành trình khách hàng của mình không?
Những câu hỏi bạn nên bắt đầu tự hỏi:
-
Bạn có website không? Website có khả năng bán hàng thật sự không?
-
Bạn có giữ lại được khách hàng cũ? Có chương trình khách hàng thân thiết chưa?
-
Bạn có đang chạy affiliate hoặc quảng cáo nào mà dẫn khách về kênh của riêng mình?
-
Sản phẩm của bạn có gì đặc biệt – hay chỉ đơn giản là rẻ?
5. Hành động trước khi bị cuốn trôi
✅ Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ:
-
Tạo website chính thức với hệ thống thanh toán và giao hàng đầy đủ.
-
Triển khai chính sách giá rõ ràng: giá trên website nên bằng hoặc tốt hơn giá sàn.
-
Tăng dấu ấn thương hiệu trong từng đơn hàng: tờ cảm ơn, phiếu giảm giá riêng, thông tin liên hệ.
-
Triển khai chương trình khách hàng thân thiết, tích điểm, tặng quà, ưu đãi sinh nhật.
-
Chạy affiliate riêng để thu hút người giới thiệu trực tiếp về website, không thông qua sàn.
6. Không phải ai yếu sẽ bị loại – mà ai ảo tưởng sẽ bị đào thải
Thị trường luôn khắc nghiệt. Nhưng điều đáng tiếc không nằm ở việc bạn yếu hay bạn nhỏ – mà là bạn cứ tưởng mình đang phát triển, trong khi thực chất đang bị dẫn dắt bởi nền tảng khác.
Cơ hội vẫn còn. Nhưng chỉ dành cho những người tỉnh táo và chủ động hành động từ bây giờ.
Kết luận
Thương hiệu không thể tồn tại nếu chỉ sống dựa vào sự may mắn từ hiển thị trên một sàn nào đó. Việc xây dựng lối đi riêng – một cách bền vững, chủ động và có chiến lược – chính là hành trình sống còn của doanh nghiệp Việt trong bối cảnh toàn cầu hóa kỹ thuật số hiện nay.
